JOANES ETXEBERRI SARAKOA

JOANES ETXEBERRI SARAKOA:

Joanes Etxeberri Sarakoa, Sarako herrian, Lapurdin, 1668an jaio eta Azkoitin 1749an zendutako idazle euskalduna dugu.
Bere lehelengo ikasketak Pauen jesuitetan egin zituen eta letra-gizona izan zen arren, medikuntza ikasi zuen Okzitaniako Tolosako unibertsitate frantziarrean.
Maria Itsasgaraterekin ezkondu eta hamaika seme-alaba izan zituen.
Bere mediku lanaren ondorioz Berara lekualdatu behar izan zuen, eta geroago Gipuzkoako hainbat herritatik pasatu zen arren, bere bizitzako azken txanpa Azkoitin eman zuen. Azkoitiko udalean jasotako dokumentu batzuetan ikusi daitekenez, kexa batzuk jaso zituen bere lana ondo ez jorratzeagatik. Etxeberrik baliabide falta zela esanez zuritu zuen jarrera hori.
Etxeberri elizgizona ez zen hirugarren idazle ezagunada euskal literaturaren historian.
Bere lanetan euskararekiko sentitzen duen maitasun edo estimua argi islatzen dela baieztatzen dute adituek,
Bera bizi izan zen bitartean bere idazkietako bakarra argitaratu zen arren beranduago, XX.mendean, beste batzuk atera ziren argira. "Hiztegia" deitutako lana, aldiz, betirako galdu omen zen, eta lan honen konstantzia dugu Larramendiri esker, berak erabili zuelako euskaraz, latinez, frantsesez eta gaztelaniaz idatzitako lan hau.
Bere lanetan Etxeberrik euskaldunen eta fede katolikoaren arteko harreman estua ere aipatzen du. Adituek diotenez arlo honetan nabaritzen zaio Axularrekiko mirespena.